Muzykę fado z Portugalii można zagrać nawet na oboju

6 marca w Teatrze im. Osterwy w Gorzowie wystąpi Cristina Branco. Słyszałem, że nie mogłeś w to uwierzyć. Rzadko się zdarza, by ktoś światowego formatu dawał koncerty w naszym mieście.
To jest wielka gwiazda. Ona jest bardzo bardzo znana w Portugalii. Trzeba jednak powiedzieć, że bardzo późno zaczynała karierę. Co ciekawe, rozpoczęła się ona od… Holandii, gdzie jej koncert okazał się wielkim sukcesem.
Dlaczego Polacy są zafascynowani muzyką fado?
Bo… chyba lubią nasz język. Nawet, jeśli nie znają słów.
Może my Polacy mamy taki melancholijny nastrój jak Portugalczycy. Fado to przecież smutna muzyka…
Nie do końca… Wiele utworów fado jest smutnych, ale w nich chodzi o tęsknotę. My na to mówimy saudade. A tęsknota nie zawsze jest smutna.
Za czym tęsknicie?
Ja tęsknię za pogodą. Utwory fado zaczęły powstawać, gdy mieliśmy dużo kolonii. Wiele kobiet miało swoich mężczyzn za granicą. Stąd więc tęskniły za nimi.
Czym właściwie jest fado?
To nasza tradycyjna muzyka. Jest dla nas obowiązkowa. Ogromnie ją lubimy. To bardzo emocjonalna muzyka.
W Portugalii każdy śpiewa fado? Ja innej muzyki z Twojego kraju to nie znam.
Bo my lubimy ją pokazywać światu. I całe szczęście, że jest bardziej znane niż np. nasze portugalskie „disco polo”. Cristina Branco nie lubi jednak, gdy o niej się mówi, że jest fadista (po portugalsku: pieśniarka fado). Uważa się za osobę prezentującą tradycyjną muzykę z Portugalii. Ma jednak zawsze tekst o tęsknocie czy też tradycyjny zestaw instrumentów do grania fado (gitarę portugalską, basową).
Fado kojarzy się z Lizboną...
Fado jest grane w całym kraju, ale Lizbona to centrum fado.
Jak właściwie trafiłeś z Portugalii do Gorzowa?
Byłem w Polsce, nie miałem pracy, wysłałem CV do Gorzowa i wygrałem konkurs… Mieszkam tu już dwa lata.
… i, co ciekawe, nie jesteś jedynym obcokrajowcem w gorzowskiej orkiestrze.
Jest jeszcze Eike z Niemiec, który gra na oboju. Gaelle z Francji, która gra na flecie i Yi z Chin, która gra na skrzypcach. Ja sam gram na oboju.
Jak zaczęła się przygoda z tym instrumentem?
Przez przypadek. Zawsze chciałem grać na gitarze. Poszedłem do szkoły muzycznej, ale… tam jednak nie było klasy z gitarą. Wybrałem więc kontrabas i obój…
… na których fado to jednak ciężko zagrać.
A właśnie, że można… Robię projekt, w którym fado gramy na altówce, skrzypce i kontrabas. No i na obój. Od września planuję zrobić z tego doktorat! Mam też w planach koncerty w Japonii. Wysyła mnie tam Akademia Muzyczna w Bydgoszczy, gdzie kończę magisterkę.
Gdyby ktoś po naszej rozmowie chciał poznać muzykę fado, od jakich wykonawców powinien ją odkrywać?
Zdecydowanie od Amalii Rodriguez, Carlosa do Carmo. Carlos lubi je śpiewać w casa de fado. To knajpka, w której gra się tę muzykę. Powinna być bardzo kameralna. Najlepiej, gdy jest w niej ciemno i zapalone są tylko świece. W trakcie koncertu musi być też wino. Z reguły najpierw je się kolacje, a dopiero później jest koncert. W jego trakcie obowiązkowo trzeba być bardzo cicho. Za takie koncerty z reguły się nawet nie płaci, bo casas de fado chcą mieć jak najwięcej gości.
Spotkasz sie z Cristiną Branco po koncercie?
Spotkam się z nią już dzień przed, bo jadę po nią do Berlina. Dla mnie to niesłychane. Jestem jej fanem, jeszcze kilkanaście lat temu byłem w niej zakochany, a teraz przywiozę ją do Gorzowa. Swoją drogą, od kiedy jestem w Gorzowie, to zastanawiam się, dlaczego w Gorzowie jest hotel Fado… Wiesz, może?
Jak udało mi się dowiedzieć, założeniem było, że muzyka fado miała w hotelu umilać czas gościom.