Gorzów wspomina Powstanie Wielkopolskie. U nas żyły setki powstańców

- Do Gorzowa po 1945 roku trafiło bardzo wielu powstańców, często nieprzypadkowych. Byli pionierami Gorzowa. Gorzowianie zawdzięczają powstańcom bardzo dużo. To były często osoby w wieku 40-45 lat, które tworzyły tutaj wszystko, od administracji po rzemiosło. A że znały one niemiecki jeszcze ze szkoły, to nie problem było dla nich problemem się tutaj zaaklimatyzować – mówił w środowy ranek na cmentarzu przy ul. Żwirowej w Gorzowie Andrzej Nawojczyk, sekretarz gorzowskiego koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego.

W środę 27 grudnia mija 105 lat od wybuchu powstania. Z tej okazji przed tablicą pamiątkową, która znajduje się w centralnej części głównej cmentarnej alei złożone zostały wiązanki kwiatów i zapalone zostały znicze.

- To powstańcy tworzyli polskość na ziemiach zachodnich. Ważne, aby pamiętać i o samym powstaniu, i o powstańcach – mówił prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki.
- Ten zryw narodowy był początkiem tego, co dało nam w przyszłości wolność. Warto pielęgnować i przypominać, że wolność nie jest dana nam raz na zawsze i trzeba o nią każdego dnia walczyć. Te miejsca wymagają opieki. Żaden urzędnik tak nie zadba o upamiętnienie tego miejsca, jak rodziny powstańców wielkopolskich – mówił z kolei wojewoda lubuski Marek Cebula, dla którego była to pierwsza oficjalna publiczna aktywność po objęciu urzędu.

W Gorzowie o groby powstańców dbają nie tylko indywidualnie ich potomkowie. Robi to też Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego.
- Mamy w Gorzowie pochowanych powstańców ze wszystkich powiatów Wielkopolski i nie tylko. Tych, których znaleźliśmy, w samym Gorzowie jest ponad 140, ale przez miasto przewinęło się ich dużo więcej. W ostatnim czasie groby kolejnych czterech powstańców odnaleźliśmy na Cmentarzu Świętokrzyskim przy ul. Warszawskiej – mówi A. Nawojczyk.

- Staramy się opiekować grobami. W tym roku udało się odnowić kilka grobów powstańców – dodaje Michał Klisiński, prezes gorzowskiego koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego.

Powstanie Wielkopolskie trwało od 27 grudnia 1918 do 16 lutego 1919. Zakończyło się ono zwycięstwem powstańców, czyli przyłączeniem ziem leżących pod zaborem pruskim.

Czytaj również:
Ilu powstańców wielkopolskich trafiło do Gorzowa? Pasjonaci historii szukają ich grobów