Sine usta mogą świadczyć o wyziębieniu lub poważnej chorobie. Poznaj najczęstsze przyczyny sinych ust u dorosłych i u dzieci

Sine usta pojawiają się najczęściej w wyniku znacznego lub nagłego obniżenia temperatury ciała. Przyczyną tego stanu jest wystawienia się na długotrwałe działanie niskiej temperatury. Do zasinienia ust dochodzi więc przede wszystkim zimą, gdy wychodzimy z ciepłego pomieszczenia na zewnątrz podczas mroźnej pogody. Wówczas szok termiczny, którego doznaje nasz organizm, może objawić się właśnie poprzez zmianę koloru warg.

Wyziębienie może także nastąpić w wyniku innych sytuacji. Narażone są na nie osoby pracujące w okresie zimowym na świeżym powietrzu, osoby uprawiające sporty zimowe, czy też amatorzy nurkowania w chłodnej wodzie. Ponadto do wyziębienia objawiającego się sinieniem warg może dojść także w innych porach roku. Organizm człowieka ulega wychłodzeniu na przykład na skutek niedostosowania ubioru do panującej temperatury lub ekspozycji na silne wiatry.

Sinieniu ust z zimna sprzyja:

• niska masa ciała, czyli niedożywienie organizmu,
• głód,
• niedoczynność tarczycy,
• obniżona odporność organizmu,
• podwyższona temperatura ciała (np. w wyniku choroby),
• konsumpcja alkoholu,
• niedostosowanie ubioru do pogody,
• przebywanie na mrozie w jednej pozycji.

Jeśli z powodu zimna, temperatura ciała obniży się do 35 st. C mowa o hipotermii. Spowodowana jest ona brakiem równowagi między ilością wytwarzanego ciepła a jego utratą.

Hipotermia to stan zagrażający życiu, wymagający wezwania pomocy medycznej. Im większy poziom wychłodzenia, tym cięższe mogą być jego konsekwencje. W sytuacjach najbardziej skrajnych wyziębienie może spowodować zmiany w funkcjonowaniu świadomości, wywołując stany zamroczenia lub omdlenia, a nawet doprowadzić do zgonu.

Objawy świadczące o poważnym wychłodzeniu organizmu to:

• blada cera,
• gęsia skórka,
• sine lub fioletowe usta,
• przyspieszone tętno i oddech,
• uczycie marznięcia,
• dreszcze,
• apatia,
• dezorientacja.

Aby w bezpieczny sposób podnieść temperaturę ciała, a także zredukować ilość traconego ciepła, należy:

• jak najszybciej zakończyć ekspozycję na niskie temperatury oraz wiatr (np. wchodząc do zamkniętego pomieszczenia),
• zdjąć zimne/mokre ubrania, delikatnie osuszyć skórę i ubrać wyziębionego w suchą odzież,
• wypić ciepły, lecz nie gorący napój zawierający cukier, który zapewni energię dla mięśni,
• okryć wyziębionego kocem termicznym lub zwykłym materiałowym,
• jeśli jest taka możliwość, warto położyć się w łóżku i nakryć ciepłym kocem lub kołdrą,
• wziąć ciepłą, lecz nie gorącą kąpiel.

Sine usta i blada cera mogą być symptomem anemii, nazywanej też niedokrwistością. To zaburzenie krwi charakteryzuje się:

• obniżonym poziomem hemoglobiny we krwi, czyli czerwonego jej barwnika,
• i/lub obniżonym odsetkiem erytrocytów we krwi,
• i/lub nieprawidłową budową erytrocytów.

Przyczyną rozwoju anemii mogą być niedobory w diecie żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego, a także utrata krwi z powodu krwotoków, zaburzenia wchłaniania substancji odżywczych w przebiegu chorób przewodu pokarmowego, czy też intensywnych miesiączek.

Symptomy wskazujące na tę jednostkę chorobową to:

• sine usta,
• blada cera,
• przewlekłe zmęczenie,
• gorsza tolerancja wysiłku fizycznego,
• senność,
• bóle i zawroty głowy,
• trudności w koncentracji,
• zaburzenia pracy serca,
• wypadanie włosów,
• kruche paznokcie.

Redukcja objawu sinych ust w przypadku anemii wymaga leczenia, poprzez stosowanie odpowiednio zbilansowanej diety bogatej w pokarmy będące źródłem żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego, a także stosowanie leków dostarczających żelazo w bardzo dużych dawkach. Jeśli przyczyną niedokrwistości są inne choroby, terapia powinna je uwzględnić.

Sine usta i niebieskie zabarwienie paznokci u osoby chorej na astmę to objawy świadczące o niedotlenieniu organizmu. Może do niego dojść podczas ataku astmy, które najczęściej mają miejsce w godzinach porannych, wieczornych, a także podczas nocnego spoczynku. Symptomami towarzyszącymi są wówczas:

• kaszel,
• duszności,
• świszczący oddech,
• przyspieszony oddech,
• problemy z mówieniem,
• nadmierne pocenie się,
• rozkojarzenie,
• zawroty głowy.

Usunięcie objawu sinych ust następuje zazwyczaj wraz z zatrzymaniem ataku astmy. Należy w tym celu zażyć odpowiednie środki farmakologiczne. Mają one formę aerozoli przeznaczonych do przyjmowania wziewnego. Po ich przyjęciu dochodzi do rozkurczenia tkanek oskrzeli, co pozwala płucom na powrót do normalnej pracy. W wyniku tego także objaw sinych ust i paznokci powinien ustąpić. Należy podkreślić, że sine usta występują tylko przy ciężkich odmianach astmy, objawiającej się właśnie niekontrolowanymi atakami kaszlu i dusznościami.

Sine usta występujące u naszych najmłodszych – w tym także niemowlaków – mogą wywołać znaczny niepokój u rodziców. Choć niebieskie usta mogą być efektem zaciskania ust na brodawce sutkowej podczas ssania pokarmu z piersi lub wystąpić po zimowym spacerze, to przewlekła zmiana barwy warg powinna zostać skonsultowana z lekarzem pediatrą. Jeśli sinieją wargi, a cera staje się blada, należy sprawdzić, czy w jamie nosowej lub gardle malucha nie utknęło ciało obce utrudniające swobodne oddychanie.

Fioletowe usta mogą świadczyć o wrodzonych wadach serca, które powinny być jak najszybciej zdiagnozowane oraz poddane leczeniu chirurgicznemu.

Do najczęstszych wad serca należą:

• tetralogia Fallota,
• przełożenie głównych naczyń,
• wspólny pień tętniczy,
• zespół hipoplazji lewego serca,
• zarośnięcie zastawki trójdzielnej.

Objawy wad serca to:

• sinica,
• problemy z karmieniem,
• blada skóra,
• niebieskie usta,
• opóźniony przyrost masy ciała,
• osłabienie.

Sine usta u dziecka mogą ponadto świadczyć o chorobach układu oddechowego, do których należą astma czy mukowiscydoza, a także o anemii.