4 czerwca 1989 roku wybraliśmy wolność! Tak rocznicę świętowano w Gorzowie

4 czerwca to data, która na stałe wpisała się w kalendarz polskich świąt. To Dzień Wolności i Praw Obywatelskich upamiętniający wydarzenia z 1989 roku. Właśnie wtedy odbyły się w naszym kraju pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne. Gorzowianie wciąż dobrze pamiętają wydarzenia z tamtego czasu i wspominają datę, kiedy to Polska wybrała wolność.

Oczywiście byłam wtedy dużo młodsza, ale bardzo marzyłam, żeby nastąpiła zmiana. Wcześniejsze lata były bardzo smutne, ponure i tak w ten komunizm wsiąkliśmy, że nikt właściwie nie wierzył, że to kiedykolwiek się zmieni. W tym dniu jechałam z dzieckiem do lekarza, ponieważ mieszkaliśmy wtedy na wsi. Podjechałam do pierwszej komisji wyborczej, a tam pełno ludzi. Objechałam jeszcze kilka takich komisji i wszędzie było tak samo. To była pełna mobilizacja, a później wielka radość, że faktycznie nasi wygrali. To ogromne napięcie z człowieka zeszło, ale jeszcze jakiś czas właściwie nie wierzyłam, że to się dzieje, ale to się naprawdę stało - wspomina Mirosława Kędziora.

Kolejne rocznice upamiętniające pierwsze częściowo wolne wybory są obchodzone w naszym kraju z wielką dumą. Uroczystości, liczne wydarzenia kulturalne, debaty i spotkania z osobami, które brały aktywny udział w wydarzeniach sprzed lat odbywają się w wielu miastach. Gorzów wspominał wydarzenia sprzed ponad trzech dekad na specjalnym jubileuszowym wiecu.

Dzięki temu przynieśliśmy powiew wolności i odwróciliśmy się w kierunku Europy. Czekaliśmy na wynik tych pierwszych wyborów z niepokojem i lękiem. Nawet kiedy one się już rozstrzygnęły, to jeszcze coś w nas wciąż się lękało. Mieliśmy dookoła wojska radzieckie i to wszystko było naprawdę przerażające. Ale dzisiaj możemy sobie uświadomić z kim walczyliśmy. Ta biblijna historia Dawida i Goliata to właściwe chyba opis tej sytuacji, kiedy ci bezbronni ludzie z pustymi rękami porwali się na takiego kolosa. I to się udało. Dlaczego? Bo sprawdziła się ta odwieczna prawda, że dobro zawsze zwycięża - mówi Grażyna Pytlak, jedna z gorzowskich działaczek opozycyjnych.

Wybory były wynikiem ustaleń Okrągłego Stołu, czyli rozmów pomiędzy opozycją demokratyczną a władzami komunistycznymi, które miały miejsce na przełomie lutego i kwietnia 1989 roku. Były to pierwsze wybory, w których mogli startować przedstawiciele opozycji.

Wyniki wyborów były jednoznaczne. Opozycja skupiona wokół Komitetu Obywatelskiego "Solidarność" zdobyła zdecydowaną większość głosów. Był to moment przełomowy, który zapoczątkował proces transformacji ustrojowej i otworzył nową epokę w najnowszych dziejach Polski. Stanowił również inspirację dla innych krajów bloku wschodniego.

Komuniści pokazali nam, że jednak to życie nie jest najciekawsze pod ich panowaniem, a my pokazaliśmy komunistom, że mamy ich dość. To były tylko częściowo wolne wybory, ale tę część pochłonęliśmy i wzięliśmy wszystko, co było do wzięcia. Pokazaliśmy, że chcemy wolności, że chcemy zmian i to drastycznych. Marzyliśmy o tych standardach zachodnich i to była siła, która obudziła naród. Daliśmy też przykład innym, co w konsekwencji wpłynęło na proces upadku komunizmu w Europie Środkowej - mówi Leszek Pielin ze stowarzyszenia Obywatele GW 66-400.

Jak zakończyły się wybory 4 czerwca 1989? Frekwencja wyniosła wtedy 62 proc. Opozycja zdobyła wszystkie mandaty poselskie przeznaczone dla kandydatów bezpartyjnych oraz niemal w całości mandaty senatorskie. Prawie wszyscy kandydaci opozycyjni zostali wybrani już w pierwszej turze.

Zobacz również:

• 4 czerwca 1989. Po raz pierwszy Polacy mieli wybór